Domena publiczna

Domena publiczna

Utwory, do których wygasły majątkowe prawa autorskie albo do których prawa te nie powstały. Są one oznaczane znakiem:

Z twórczości znajdującej się w domenie publicznej można korzystać nieodpłatnie i bez konieczności uzyskania zezwolenia twórcy bądź jego następców prawnych (np. spadkobierców), respektując jednak  prawa osobiste autora, tj. m.in. wskazując autora i tytuł wykorzystanego utworu oraz przy poszanowaniu prawa do integralności utworu (oznacza to, że nie można wypaczać sensu, dzieła i wartości, którymi kierował się autor przy jego tworzeniu).

Dzieła, które są w domenie publicznej można rozpowszechniać również w celach komercyjnych.

Kiedy wygasają prawa do utworu:

W Polsce prawa do utworu co do zasady wygasają po 70 latach od śmierci jego autora. Wtedy utwór przechodzi do domeny publicznej. Trzeba jednak zachować ostrożność. Jeśli bowiem dzieło było tłumaczone z innego języka, prawa majątkowe do tłumaczenia wygasają dopiero 70 lat po śmierci tłumacza. Należy również pamiętać, że wygaśnięcie autorskich praw majątkowych nie skutkuje automatycznie wygaśnięciem praw do artystycznych wykonań (prawa pokrewne), które przysługują wokalistom lub muzykom instrumentalistom, wykonującym dany utwór. Jeżeli chcemy wykorzystać np. utwór muzyczny w konkretnym wykonaniu, musimy zweryfikować czy również prawa pokrewne do danego wykonania wygasły (co zasadniczo ma miejsce po upływie 50 lat m.in. od czasu publikacji lub rozpowszechnienia artystycznego wykonania).

Czas trwania autorskich praw majątkowych oraz praw pokrewnych liczy się w latach pełnych następujących po roku, w którym nastąpiło zdarzenie, od którego zaczyna się bieg terminów (tj. śmierci twórcy, data rozpowszechnienia utworu).

Pomocny schemat

W odniesieniu do utworu,którego twórca jest znany- od śmierci twórcy,a do utworów wspólautorskich- od śmierci współtwórcy,który przeżył pozostałychAutorskie prawa majątkowegasną z upływem 70 latW odniesieniu do utworu,do którego autorskie prawamajątkowe przysługują z mocyustawy innej osobie niż twórca- od daty rozpowszechnieniautworu- a gdy utwór nie zostałrozpowszechniony,od daty jego ustaleniaW odniesieniu do utworu,którego twórca jest nieznany- od daty pierwszegorozpowszechnienia, chyba żepseudonim nie pozostawiawątpliwości co do tożsamościautora lub jeżeli autor ujawniłswoją tożsamośćW odniesieniu do utworuaudiowizualnego- od śmierci najpóźniej zmarłejz wymienionych osób:głównego reżysera,autora scenariusza,autora dialogów, kompozytoramuzyki skomponowanejdo utworu audiowizualnego.

UTWÓR

DOZWOLONY UŻYTEK

OCHRONA PRAW AUTORSKICH

Dobry przykład

Kasia planuje wspólnie z przyjaciółką nagrać pierwszą amatorską płytę. Do tego celu wspólnie wybrały utwór sprzed lekko ponad 70 lat, który został stworzony przez kilka osób. W takim przypadku, aby posiadać pewność, czy utworów znajduje się w domenie publicznej, Kasia powinna ustalić, kiedy zmarł ostatni współtwórca utworu i od końca tego roku liczyć powyższe 70 lat.

Przepis prawa

Art. 36-39 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych ze zm.

Accessibility by WAH